Wybierz podrozdział lub rozwiązuj ćwiczenia (lista poniżej).

I. Co oznaczają słowa: and, so, but, because, or?

 

Wszystkie te słowa są spójnikami, czyli łączą ze sobą dwa zdania w logiczną całość.

 

and → i

so → więc

but → ale

because → ponieważ

or → lub

 

II. Jak stosuje się and?


and może łączyć kilka rzeczowników Mary and Joe lub całe zdania. (Przykład poniżej).

and stosujemy, gdy łączymy dwa zdania twierdzące lub dwa zdania przeczące.


  • and w zdaniu może być spójnikiem ”i”:

 

Mary and Joe are French. → Mary i Joe są Francuzami.


Peter is a doctor and Marc is a doctor.
→ Peter jest doktorem i Marc jest doktorem.


Peter isn’t a journalist and Marc isn’t a journalist.
→ Peter nie jest dziennikarzem i Marc nie jest dziennikarzem.


  • and w zdaniu może w zdaniu przyjąć znaczenie spójnika „a”:

 

Mary is French and Jo is English. → Mary jest Francuzką a Joe jest Anglikiem.


Peter is a doctor and Marc is a dentist.
→ Peter jest doktorem a Marc jest dentystą.


Peter isn’t a journalist and Marc isn’t a farmer.
→ Peter nie jest dziennikarzem a Marc nie jest rolnikiem.


I am a waitress, and you?
→ Jestem kelnerką, a ty?



  • Jeżeli wymieniamy kilka czynności, które wykonuje ten sam podmiot, w drugim zdaniu możemy pominąć ten podmiot.


We visited our uncle and we went to the cinema. → Odwiedziliśmy wuja i poszliśmy do kina.


We
visited our uncle and went to the cinema. → Odwiedziliśmy wuja i poszliśmy do kina.

 

  • Możemy także pomiąć podmiot i operatora.

 

She will tell you the truth and she will apologize. → Powie ci prawdę i przeprosi.


She will
tell you the truth and apologize. → Powie ci prawdę i przeprosi.


  • Jeżeli wymieniamy więcej niż dwa rzeczowniki lub dwie czynności, and wstawiamy pomiędzy dwa ostatnie.


John, Mary and Peter had a party yesterday. → John, Mary i Peter zrobili wczoraj imprezę.


John and Mary and Peter had a party yesterday. → John i Mary i Peter zrobili wczoraj imprezę. - źle


After she comes back home Carolina makes dinner, does the ironing and watches TV.


Po powrocie do domu Carolina robi obiad, prasuje i ogląda telewizję.


After she comes back home Carolina makes dinner and does the ironing and
watches TV.


III. Jak zastosować but?


  • But używamy znaczy „lecz”, „ale” i stosujemy ten spójnik, gdy jedno ze zdań jest przeczące a drugie jest twierdzące.


Peter is a doctor but Marc isn’t a doctor. → Peter jest doktorem, ale Marc nie jest doktorem.


Peter isn’t a journalist but Marc is a journalist. → Peter nie jest dziennikarzem lecz Marc jest dziennikarzem.


  • But możemy użyć jako łącznik dwóch zdań twierdzących.


This film is bad but I like it. → Ten film jest kiepski, ale podoba mi się.


That dress was a little too short but I bought it. → Ta sukienka była trochę za krótka, ale ją kupiłam.


  • But może znaczyć w zdaniu „oprócz”:

 

I like everybody but Darla. → Lubię wszystkich oprócz Darli.


IV. Jak zastosować because i so?


Because i so są spójnikami opisującymi związek przyczynowo-skutkowy.


Because
wskazuje na przyczynę.


Skutek

ponieważ

Przyczyna

I need to go to the dentist

because

I have a toothache.

I am washing the car

because

it is dirty.

Peter is studying

because

he has an exam tomorrow.


So wskazuje na skutek.


Przyczyna

więc

Skutek

I have a toothache,

so

I need to go to the dentist

The car is dirty,

so

I am washing it.

Peter has an exam tomorrow,

so

he is studying


ZWRÓĆ UWAGĘ – przed so wstawiamy przecinek.


V. Jak zastosować spójnik or?


  • Or używamy, gdy chcemy zobrazować jakiś wybór: „to lub to”, „ten lub tamten.”


Or możemy wstawić pomiędzy dwa rzeczowniki.


I want to speak to Peter or Mary. → Chcę rozmawiać z Piotrem lub Mary.

I need to buy some bread or rolls. → Muszę kupić trochę chleba albo bułek.


  • Or możemy wstawić pomiędzy dwie czynności:


I want to play computer games or surf the Internet. → Chcę grać na komputerze lub surfować w Internecie.


  • Po or zazwyczaj nie powtarzamy już podmiotu i operatora.


After work my sister will go for a walk or phone her mum.


Po pracy moja siostra pójdzie na spacer lub zadzwoni do mamy.


After work my sister will go for a walk or she will phone her mum. - źle


Po pracy moja siostra pójdzie na spacer lub zadzwoni do mamy.


  • Jeżeli wymieniamy więcej niż dwa rzeczowniki lub dwie czynności, or wstawiamy pomiędzy dwa ostatnie.


John, Mary or Peter had a party yesterday. → John, Mary albo Peter zrobił wczoraj imprezę.

  
 

John or Mary or Peter had a party yesterday. źle

  
 
 

After she comes back home Carolina makes dinner, does the ironing or watches TV.

     
Po powrocie do domu Carolina robi obiad, prasuje albo ogląda telewizję.

After she comes back home Carolina makes dinner or does the ironing or watches TV. - źle